Etna wijnen: ontdek het terroir van Sicilië’s vulkaanwijnen
Wie voor het eerst over Etna wijnen hoort, denkt misschien meteen aan de imposante vulkaan op
Ontdek de Wereld van Bourgogne Wijnen: Geschiedenis, Regio’s en Trends
Inhoud van dit artikel:
Bourgogne, een van de meest prestigieuze wijnregio’s ter wereld, staat bekend om zijn verfijnde en complexe wijnen. Deze roem gaat echter gepaard met hoge prijzen, en dat is niet zonder reden. De regio is klein, met een mozaïek van kleine percelen die vaak slechts een paar rijen wijnstokken bevatten. De schaarste, gecombineerd met een enorme wereldwijde vraag en een diepgewortelde traditie van kwaliteit, maakt Bourgogne wijnen tot een symbool van exclusiviteit. Voor verzamelaars en liefhebbers vertegenwoordigen deze wijnen een unieke combinatie van geschiedenis, vakmanschap en terroir, wat ze het prijskaartje meer dan waard maakt.
De rijke geschiedenis van Bourgogne wijnen
De Bourgogne wijnregio kent een geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. Al in de Romeinse tijd werden wijngaarden aangelegd, maar het waren de monniken in de Middeleeuwen die het concept van terroir perfectioneerden. Deze religieuze ordes, zoals de Cisterciënzers, legden de basis voor de huidige classificaties door de beste stukken land te identificeren en zorgvuldig te cultiveren. Na de Franse Revolutie werden de wijngaarden verdeeld, wat leidde tot het huidige mozaïek van kleine percelen. Hoewel Bourgogne ook uitdagingen kende, zoals de verwoestende druifluis Phylloxera in de 19e eeuw, heeft de regio altijd haar focus op kwaliteit behouden.
De diverse subregio's van Bourgogne
Bourgogne is geografisch en klimatologisch gezien een van de meest diverse wijnregio’s ter wereld. De regio strekt zich uit over ongeveer 200 kilometer van noord naar zuid en omvat vijf belangrijke subregio’s: Chablis, Côte de Nuits, Côte de Beaune, Côte Chalonnaise en Mâconnais. De Côte de Nuits en de Côte de Beaune vormen samen de beroemde Côte d’Or, een smalle strook land die zijn naam ontleent aan de gouden herfsttinten van de wijngaarden.
Chablis, het meest noordelijke deel van Bourgogne, produceert witte wijnen van de druif chardonnay die bekend staan om hun strakke, minerale karakter. De kalkrijke bodems en het koele klimaat geven de wijnen een kenmerkende frisheid en verfijning. De Côte de Nuits, gelegen ten zuiden van Dijon, is de thuisbasis van enkele van de meest prestigieuze pinot noir wijnen ter wereld. Bekende dorpen zoals Gevrey-Chambertin en Vosne-Romanée produceren wijnen met een ongekende diepte en complexiteit. Deze regio is een paradijs voor liefhebbers van rode wijnen met verfijning en rijpingspotentieel. De Côte de Beaune, direct ten zuiden van de Côte de Nuits, staat bekend om zijn uitstekende witte wijnen van chardonnay, met iconische namen zoals Meursault en Puligny-Montrachet. Hoewel rode wijnen hier ook worden geproduceerd, ligt de focus op rijke en gelaagde witte wijnen.
Verder naar het zuiden bevindt zich de Côte Chalonnaise, die toegankelijkere wijnen biedt met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Deze subregio produceert zowel rode als witte wijnen, evenals Crémant de Bourgogne, een mousserende wijn gemaakt volgens de traditionele methode. De Mâconnais, de meest zuidelijke subregio, staat bekend om zijn fruitige en charmante chardonnay-wijnen, zoals Pouilly-Fuissé. Aligoté komt hier ook voor en wordt vaak gewaardeerd om zijn frisse, citrusachtige karakter.
Chablis, het meest noordelijke deel van Bourgogne, produceert witte wijnen van de druif chardonnay die bekend staan om hun strakke, minerale karakter. De kalkrijke bodems en het koele klimaat geven de wijnen een kenmerkende frisheid en verfijning. De Côte de Nuits, gelegen ten zuiden van Dijon, is de thuisbasis van enkele van de meest prestigieuze pinot noir wijnen ter wereld. Bekende dorpen zoals Gevrey-Chambertin en Vosne-Romanée produceren wijnen met een ongekende diepte en complexiteit. Deze regio is een paradijs voor liefhebbers van rode wijnen met verfijning en rijpingspotentieel. De Côte de Beaune, direct ten zuiden van de Côte de Nuits, staat bekend om zijn uitstekende witte wijnen van chardonnay, met iconische namen zoals Meursault en Puligny-Montrachet. Hoewel rode wijnen hier ook worden geproduceerd, ligt de focus op rijke en gelaagde witte wijnen.
Verder naar het zuiden bevindt zich de Côte Chalonnaise, die toegankelijkere wijnen biedt met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Deze subregio produceert zowel rode als witte wijnen, evenals Crémant de Bourgogne, een mousserende wijn gemaakt volgens de traditionele methode. De Mâconnais, de meest zuidelijke subregio, staat bekend om zijn fruitige en charmante chardonnay-wijnen, zoals Pouilly-Fuissé. Aligoté komt hier ook voor en wordt vaak gewaardeerd om zijn frisse, citrusachtige karakter.
Het complexe appellatiesysteem van Bourgogne
Het appellatiesysteem van Bourgogne is uniek en weerspiegelt de diepe verbinding tussen wijn en terroir. Het systeem is opgebouwd uit vier niveaus die variëren in schaal en prestige. Het laagste niveau, de régionale appellations, omvat wijnen die uit de hele regio kunnen komen, zoals Bourgogne Rouge en Bourgogne Blanc. Het tweede niveau bestaat uit village appellations, zoals Chablis, Pommard en Volnay. Deze wijnen zijn afkomstig van specifieke dorpen en laten het unieke karakter van die locatie zien. De hogere niveaus, Premier Cru en Grand Cru, vertegenwoordigen de absolute top van de Bourgogne en dit zijn single vineyard wijnen. Meer hierover verderop.
Bijzonder in Bourgogne zijn termen als ‘climat’ en ‘lieu-dit’. Een climat is een specifiek afgebakend perceel met unieke terroireigenschappen, terwijl een lieu-dit een traditionele benaming is voor een klein geografisch gebied binnen een wijngaard. Daarnaast komt de term ‘monopole’ voor: een wijngaard die volledig eigendom is van één producent. Dit is zeldzaam in een regio waar veel wijngaarden gedeeld worden door meerdere eigenaren. Deze nuances geven extra diepte aan het begrip terroir in Bourgogne.
meer leren over wijn
Zin om dieper in het glaasje te duiken?
De online wijncursussen van Hart voor Wijn zijn laagdrempelig en maken leren over wijn leuk. Leer wijn proeven en maak kennis met de wereld vol wijn. Ontdek hoe je wijn kunt combineren bij gerechten zodat jij nog meer kunt genieten van wijn.
Iedere cursus zit vol met praktische opdrachten én natuurlijk gaan we veel proeven. Bekijk nu een gratis proefles.
Iedere cursus zit vol met praktische opdrachten én natuurlijk gaan we veel proeven. Bekijk nu een gratis proefles.
Premier Cru en Grand Cru: de top van Bourgogne
De termen Premier Cru en Grand Cru worden vaak genoemd in discussies over Bourgogne, maar wat maken deze classificaties zo bijzonder? Premier Cru wijngaarden bevinden zich meestal op de beste hellingen met optimale blootstelling aan zonlicht en drainage. Deze omstandigheden zorgen voor een constante productie van wijnen van hoge kwaliteit. Er zijn ongeveer 600 Premier Cru-wijngaarden, die bekendstaan om hun balans tussen elegantie en kracht. Deze wijnen hebben bovendien een uitstekend rijpingspotentieel.
Grand Cru-wijngaarden daarentegen zijn de kroonjuwelen van Bourgogne. Ze bevinden zich op uitzonderlijke locaties waar alle elementen — bodem, klimaat, ligging — samenkomen om wijnen te produceren die tot de allerbeste ter wereld behoren. Bourgogne telt slechts 33 Grand Cru-wijngaarden, waaronder legendarische namen als Romanée-Conti en Montrachet. Deze wijnen hebben een ongekende complexiteit, intensiteit en diepgang, en ze kunnen decennia rijpen. Monopoles zoals La Tâche van Domaine de la Romanée-Conti bieden een unieke inkijk in wat Bourgogne zo exclusief maakt.
Grand Cru-wijngaarden daarentegen zijn de kroonjuwelen van Bourgogne. Ze bevinden zich op uitzonderlijke locaties waar alle elementen — bodem, klimaat, ligging — samenkomen om wijnen te produceren die tot de allerbeste ter wereld behoren. Bourgogne telt slechts 33 Grand Cru-wijngaarden, waaronder legendarische namen als Romanée-Conti en Montrachet. Deze wijnen hebben een ongekende complexiteit, intensiteit en diepgang, en ze kunnen decennia rijpen. Monopoles zoals La Tâche van Domaine de la Romanée-Conti bieden een unieke inkijk in wat Bourgogne zo exclusief maakt.
Invloed van klimaatverandering op Bourgogne wijnen
Klimaatverandering heeft een grote impact op de wijnbouw in Bourgogne. Hogere temperaturen en veranderende weerspatronen dwingen wijnmakers om hun aanpak te herzien. Oogsten beginnen tegenwoordig gemiddeld twee tot drie weken eerder dan enkele decennia geleden, wat gevolgen heeft voor de balans tussen suiker en zuur in de druiven. Dit kan leiden tot vollere wijnen met hogere alcoholpercentages, wat niet altijd gewenst is in een regio die bekend staat om zijn finesse. Daarnaast brengen extreme weersomstandigheden, zoals vorst en hagel, steeds meer risico’s met zich mee. In sommige jaren hebben deze fenomenen geleid tot dramatische dalingen in de opbrengst. Om hiermee om te gaan, experimenteren wijnmakers met nieuwe technieken, zoals het aanpassen van snoeimethoden of het gebruik van beschermende netten tegen hagel. Er wordt ook geëxperimenteerd met druivenrassen zoals aligoté, gamay en zelfs syrah, die beter bestand zijn tegen het warmere klimaat, hoewel pinot noir en chardonnay voorlopig dominant blijven.
Huidige trends en ontwikkelingen in de Bourgogne wijnindustrie
De Bourgogne staat nooit stil en blijft zich aanpassen aan de behoeften van een veranderende wereld. Een opvallende trend is de groeiende vraag naar biologische en biodynamische wijnen, wat weerspiegelt dat consumenten steeds meer waarde hechten aan duurzaamheid. Veel wijnmakers hebben hun productieprocessen aangepast om aan deze verwachtingen te voldoen en investeren in milieuvriendelijke praktijken.
Daarnaast winnen ‘micro-cuvées’ aan populariteit. Dit zijn wijnen geproduceerd in uiterst kleine hoeveelheden, vaak afkomstig van specifieke percelen binnen een wijngaard. De exclusiviteit en uniciteit van deze wijnen spreken verzamelaars en connaisseurs aan die op zoek zijn naar bijzondere ervaringen.
Een andere ontwikkeling betreft het gebruik van hout bij de vinificatie. In subregio’s zoals de Côte de Beaune wordt steeds vaker gekozen voor subtieler houtgebruik om de expressie van het terroir te benadrukken. Nieuwe trends richten zich op minder nieuwe eiken vaten en kortere rijpingsperiodes, waardoor de fruitigheid van de wijnen beter tot uiting komt. In Chablis is er een verschuiving gaande naar meer houtgebruik, waarbij producenten de mineraliteit en frisheid van de chardonnay combineren met extra lagen complexiteit door subtiele houtrijping. Tegelijkertijd blijven traditionele technieken, zoals langere rijping op vat, populair in de Côte de Nuits, waar deze aanpak bijdraagt aan de complexiteit van de pinot noir-wijnen. Bourgogne blijft een dynamische regio die trouw blijft aan zijn erfgoed terwijl het inspeelt op de eisen van de toekomst. Een mega interessant wijngebied dus voor wijnliefhebbers om te ontdekken.
Kirsten van Harten
Ik deel graag mijn enthousiasme en kennis over wijn zodat anderen er wat van kunnen leren. Wie wat van wijn wil weten moet vooral veel proeven. Drinken mag ook. Zolang je er maar van geniet!
meld je aan voor de nieuwsbrief
Omdat je niets meer wilt missen
WIL JE VERDER LEZEN?
Bekijk de andere blogs
Proefnotitie: Lingua Franca Estate Chardonnay 2022
Lingua Franca is een modern wijnhuis in de Eola-Amity Hills van Oregon, een streek die wereldwijd
Ontdek de Wereld van Bourgogne Wijnen: Geschiedenis, Regio’s en Trends
Bourgogne, een van de meest prestigieuze wijnregio’s ter wereld, staat bekend om zijn verfijnde en complexe