Alsof de wijnwereld nog niet complex genoeg is, wordt die eigenlijk ook nog is in tweeën verdeeld: de oude en nieuwe wijnwereld. Hoewel buiten Europa veel wijngebieden in opkomst zijn, vindt het grootste deel van de wijnbouw- en productie nog altijd in Europa plaats.
Met een wijn uit de oude wereld in je glas, reis je in feite terug naar het Georgië van 6000 jaar voor Christus. Het oude Griekenland en de Romeinen hebben een grote rol gespeeld in de herkomst van wijn. Je verdiepen in de wereld van wijn is dus naast een lesje biologie of geologie ook gezellig geschiedenis. Wijn uit de oude wereld komt uit landen met een eeuwenoude wijntraditie. Die landen worden over het algemeen ook gerekend tot de uitvinders van wijn. Het gaat dan vooral om de landen rondom de Middellandse zee en een groot deel van Europa.

De oude versus nieuwe wijnwereld

meer leren over wijn
Zin om dieper in het glaasje te duiken?
Iedere cursus zit vol met praktische opdrachten én natuurlijk gaan we veel proeven. Bekijk nu een gratis proefles.
Oude wijn in nieuwe zakken?
Nieuwe wijnlanden kennen steeds groter wordende successen. Gemiddeld genomen zijn de bedrijven daar groter. Er wordt bij die wijnmakers veel meer naar de markt en consument gekeken in plaats van kijken naar de herkomst en terroir. Wijnmakers in de nieuwe wereld hebben vaak een andere kijk op wijn. Ze produceren veel grotere hoeveelheden maar willen die wel goed kunnen verkopen. Ze kijken dus naar de smaakvoorkeuren en trends in de markt en passen daar hun wijnen op aan. De druiven staan dus centraal aan wat de boer er mee wilt maken. In de klassieke wereld is dat precies andersom: de wijnboer verbouwt eerst de druiven en beslist vervolgens welke wijn hij daarvan kan maken. Er wordt veel meer rekening gehouden met het terroir en de expressie in de wijnen.
Daardoor worden er in de nieuwe wereld meer modernere technieken gebruikt en gelden er minder beperkingen in de wetgeving. Er wordt in de nieuwe wijnwereld veel meer van technologie gebruik gemaakt om te bepalen waar een wijngaard aangelegd moet worden. Dit om bijvoorbeeld te bepalen wat het juiste oogstmoment is en welke vinificatiemethode gepast is. De oude wijnwereld kent veel meer traditie en is dus ook gebonden aan veel wetgevingen. De wetgeving in die traditionele wijnwereld heeft als doel om de herkomst van de wijn te beschermen. De wijnen moeten dus vaak gemaakt zijn volgens de eisen van dat gebied. Daardoor zijn wijnboeren niet vrij in de keuze van bijvoorbeeld het druivenras, gekozen snoeimethoden, hoeveelheid oogstrendementen en vinificatiemethoden.
De nieuwe wijnwereld vindt dat een stuk minder belangrijk en heeft een minder strikte wetgeving. De wijnwetgeving in de nieuwe wereld stelt ook in haar regelgeving weer de consument centraal en controleert vooral de kwaliteit van de wijnen met als doel de consument te beschermen.
Traditionele, klassieke wijnwereld
De traditionele wijnwereld verliest de laatste tijd marktaandeel maar zit natuurlijk ook niet stil. Er verandert veel en men neemt ook veel succesvolle nieuwe technieken over. Zo probeert men bijvoorbeeld vaker ‘s nachts te oogsten om primaire fruitaroma’s te behouden end ruiven te koelen tijdens de oogst en vergisting. Een simpeler voorbeeld is dat je bij Europese wijnen ook steeds meer een schroefdop terugvind in plaats van de kurk. Ook de overheid helpt mee want de wetgeving wordt langzaam steeds wat soepeler. Overigens zie je ook veel Europese wijnmakers die bewust een wijn maken in een lagere classificatie om niet aan de hoogste maatstaven te moeten voldoen.
Ook binnen de nieuwe wereld zijn er ontwikkelingen gaande. Er is steeds meer beweging naar kleinere herkomst gebieden om het micro klimaat te benutten. Er komen steeds meer wijnen uit de nieuwe wereld die bijzonder veel weg hebben van klassieke oude wijnen en in de nieuwe wereld gaan ze steeds meer experimenteren met assemblages van meerdere rassen.
Smaakverschillen oude en nieuwe wijnwereld
Over smaak valt natuurlijk niet te twisten, maar toch kan een slokje veel prijs geven over zijn herkomst. Eerder schreef ik al een blog over terroir en wat bijvoorbeeld zonuren voor invloed hebben. Een wijn uit een warm klimaat heeft echt andere aroma’s dan dezelfde druif uit een veel koeler klimaat.
Wijnen uit de oude wereld zijn vaak wat lichter van kleur, minder sterk en wat zuurder dan hun tegenhangers uit de nieuwe wereld. Die zijn vaak een stuk steviger en hebben veel meer fruitaroma’s. Wijnen uit de nieuwe wereld hebben daarnaast ook vaak minder tannine en een subtiel restzoetje waardoor de wijn een stuk ronder en toegankelijker is. Wijndrinkers vinden dat niet zo erg, maar wijnliefhebbers vaak wel. Ik zoek namelijk juist naar een wijn met karakter en spanning en dat is soms lastig te vinden in de nieuwe wijnwereld.

De wijnwereld is constant in beweging en het aanbod van wijn is momenteel groter dan de vraag. Er zijn belangrijke verschillen tussen de oude- en nieuwe wijnwereld maar die zijn aan het vervagen. Opvattingen en technieken van de nieuwe wereld worden steeds vaker toegepast in de oude wijnwereld. Het omgekeerde vindt ook plaats. Steeds vaker wordt terroir belangrijk in de nieuwe wereld. De keuze is hierdoor eigenlijk nog lastiger, maar wel interessanter. Wie weet maken we in de toekomst geen verschil meer tussen de oude en nieuwe wijnwereld maar veel meer tussen industriële wijnen en kwalitatieve terroir wijnen.

Kirsten van Harten
Ik deel graag mijn enthousiasme en kennis over wijn zodat anderen er wat van kunnen leren. Wie wat van wijn wil weten moet vooral veel proeven. Drinken mag ook. Zolang je er maar van geniet!