Etna wijnen: ontdek het terroir van Sicilië’s vulkaanwijnen
Wie voor het eerst over Etna wijnen hoort, denkt misschien meteen aan de imposante vulkaan op
De allure van Alsace wijnen: een wijnregio vol verborgen schatten
Inhoud van dit artikel:
Hoewel deze wijnregio in Frankrijk lange tijd van de radar verdween wegens het toch wat zoete en soms truttige karakter, zijn de Alsace wijnen bezig met een opmars. Het is een schilderachtig gebied, weggestopt in het noordoosten van Frankrijk en heeft een rijke geschiedenis en schittert in een fascinerend terroir. Alsace wijnen staan bekend als volle, kruidige witte wijnen, gemaakt door geweldige wijnmakers.
Wijnregio Alsace
De wijnregio Alsace is gelegen in het noordoosten van Frankrijk en heeft een lengte van ruim 125 kilometer is gemiddeld slechts enkele kilometers breed. Het gebied begint in het noorden bij Straatsburg en telt totaal maar liefst 119 wijnbouwdorpen. De kern van de wijngaarden liggen op de flanken van de zogenaamde “collines sous-vosgiennes”, een zonde tussen de Vogezenbreuk en de Rijnbreuk en wordt gekenmerkt door enkele grote breuklijnen met daardoor vaak steile hellingen gericht op het oosten zuiden. Door erosie is er een mozaïek van verschillende terroirs en bodemsoorten ontstaan. De meeste wijngaarden liggen tussen de 250 en 360 boven zeeniveau. De regio is in tweeën te delen: Bas-Rhin (noord vlakbij Straatsburg) en Haut-Rhin (zuid bij Colmar). En ja die namen kloppen niet met de letterlijke Franse vertaling, maar de echte verdeling heeft vooral te maken met de hoogte van de wijngaarden. De beste wijngaarden liggen in Haut-Rhin waar ook de prestigieuze Grand Cru wijngaarden liggen. De wijngaarden op de glooiende hellingen zijn gebaseerd op rivierbeddingen, waardoor ze rijk zijn aan voedingsstoffen en bieden de beste liggingen.
Terroir zorgt voor variatie
Het wijngebied is genesteld tussen de uitlopers van de Vogezen in het westen en de Rijn in het oosten en dat maakt het terroir uniek. Het gebied geniet van een continentaal klimaat koude winters en warme zomers. De wijnstokken staan in deze regio goed in de zon, wat fijn is voor de vaak langzame rijping van de druiven. De hoeveelheid regen is hier erg beperkt, omdat de regio in de zogenaamd regenschaduw van de Vogezen ligt. De Vogezen houden letterlijk het koele klimaat en de regen vanuit het westen tegen. Het is daardoor veel droger en warmer in het oosten van de Vogezen. Wijnmakers hebben daarom door de jaren heen gezocht naar oplossingen om water vast te houden om geen droogtestress te krijgen, zoals het laten groeien van gras rondom de wijnstokken. Wat de wijnregio echter extra bijzonder maakt, zijn de diversiteit aan bodemsoorten die hier voortkomen. Zo komen er bodems voor met lagen van graniet, kalk, klei, leisteen en zandsteen. Door deze complexe geologische bodemstructuur is er enorm veel variatie.
13 verschillende druivenrassen
Bij zo’n lang en uitgestrekt gebied zijn de temperatuur verschillen groot en zijn er verschillende meso klimaten te vinden. Daarnaast zorgen de bodemsoorten ook weer in een enorme verscheidenheid aan druivenrassen. De Alsace wijnen worden geproduceerd in verschillende stijlen van stil tot mousserend, zoet én droog, maar er groeien ook nog eens 13 druivenrassen, waarvan de volgende 7 echt belangrijk zijn. Riesling beslaat zo’n 22% van de wijngaarden en wordt de ‘koning’ onder de Alsace wijnen genoemd, zowel kwantitatief als kwalitatief. Wijnen van riesling kunnen vaak bijzonder goed rijpen en ontwikkelen dan nog wel eens de bekende petroleum aroma’s. Pinot blanc staat met 21% op de 2e plek en is vooral belangrijk voor de productie van Crémant d’Alsace. Gewürztraminer neemt zo’n 20% in en heeft vaak wat restzoet omdat laat oogsten bij deze druif vaak geen optie is om het alcoholpercentage een beetje in de toom te houden. Pinot gris wordt steeds vaker aangeplant en krijgt ook nog wel eens houtrijping mee. De wijn is vaak krachtig en aromatisch, een totaal andere stijl en heeft inmiddels zo’n 10% dan de Italiaanse varianten. Muscat neemt in aanplant steeds meer af en is niet zo populair meer. Pinot noir daarentegen, het enige blauwe druivenras in de Alsace, en profiteert enorm van de klimaatverandering.
meer leren over wijn
Zin om dieper in het glaasje te duiken?
De online wijncursussen van Hart voor Wijn zijn laagdrempelig en maken leren over wijn leuk. Leer wijn proeven en maak kennis met de wereld vol wijn. Ontdek hoe je wijn kunt combineren bij gerechten zodat jij nog meer kunt genieten van wijn.
Iedere cursus zit vol met praktische opdrachten én natuurlijk gaan we veel proeven. Bekijk nu een gratis proefles.
Iedere cursus zit vol met praktische opdrachten én natuurlijk gaan we veel proeven. Bekijk nu een gratis proefles.
Soorten Alsace wijnen
Zoveel terroir verschillen, zoveel druivensoorten en dus ook zoveel wijnstijlen. Gelukkig zijn er slechts 3 wettelijke appellaties wat het een stukje makkelijker maakt. Zo is de AOP Alsace de basis voor de hele regio, waarbij sommige gemeentes een vermelding mogen plaatsen op het etiket. De Alsace Grand Cru wijn wordt altijd gemaakt van 1 van de 4 ‘nobele’ druivenrassen: riesling, muscat, pinot gris of gewürztraminer. Het rendement is bij deze wijn beperkt, handmatig plukken is verplicht en het alcoholpercentage moet minimaal 10-11% zijn, dus dat betekent rijpe druiven met voldoende suiker. Totaal valt 11% van de wijnen uit de Alsace onder de Grand Cru classificatie. Daarnaast is er nog de AOP Crémant d’Alsace: mousserende wijn die minimaal 9 maanden sur lie heeft gerijpt volgens de klassieke methode traditionelle. Tegenwoordig is Crémant d’Alsace vaak gemaakt van 100% pinot blanc of chardonnay. Deze 3 appellaties worden altijd gemaakt als monocépage: wijn van 1 druivenras. Bij Edelzwicker en Gentil worden er meerdere druivenrassen geblend.
Vendanges Tardives en Sélection de Grains Nobles
Vendanges Tardives en Sélection de Grains Nobles zijn ook nog aanvullende wettelijk beschermde begrippen. Vendanges Tardives zijn druiven die op het moment van oogsten overrijp zijn, Sélection de Grains Nobles zijn daarnaast ook nog aangetast door pourriture noble (edele rot). Deze 2 wijntypen zijn mogelijk door de vaak prachtige nazomers en herfst en worden ook altijd gemaakt van de eerdere genoemde nobele druivenrassen.
Binnenkort vertrek ik richting de Alsace voor een wijnweekend, daarna zal ik je een blog delen over al mijn reistips in deze regio.
Binnenkort vertrek ik richting de Alsace voor een wijnweekend, daarna zal ik je een blog delen over al mijn reistips in deze regio.
Kirsten van Harten
Ik deel graag mijn enthousiasme en kennis over wijn zodat anderen er wat van kunnen leren. Wie wat van wijn wil weten moet vooral veel proeven. Drinken mag ook. Zolang je er maar van geniet!
meld je aan voor de nieuwsbrief
Omdat je niets meer wilt missen
WIL JE VERDER LEZEN?
Bekijk de andere blogs
Proefnotitie: Lingua Franca Estate Chardonnay 2022
Lingua Franca is een modern wijnhuis in de Eola-Amity Hills van Oregon, een streek die wereldwijd
Ontdek de Wereld van Bourgogne Wijnen: Geschiedenis, Regio’s en Trends
Bourgogne, een van de meest prestigieuze wijnregio’s ter wereld, staat bekend om zijn verfijnde en complexe